Feest van Sint Jozef, bruidegom van de heilige maagd Maria

Lezingen: 2 Samuël 7:4-5a.12.14a.16 en Matteüs 1:16.18-21.24a

 

Bij de evangelist Lucas is het Maria die bezoek krijgt van de engel, bij de evangelist Matteüs bezoekt de engel Jozef. Daar is een reden voor. Matteüs is een Jood en schrijft voor Joden. Voor hem is de man het hoofd van het gezin. Daarom misbruikt hij de tekst van Jesaia. Daar staat dat een jonge vrouw zal ontvangen en zij zal Hem de naam Immanuel geven. Maar bij Matteüs geeft de engel die opdracht aan Jozef en hij vermeldt dat ‘men’ het Kind de naam Immanuël zal geven. Het kan niet patriarchaler! Bij Lucas is het een zaak van vrouwen. De mannen staan bij hem tussen de coulissen. Ze stonden er bij en ze keken er naar! 

 

Bij Matteüs staat de man centraal als hoofd van het gezin. Vertelt Matteüs dan de waarheid? Of vergist hij zich in het lezen en interpreteren van Jesaia's tekst? In ieder geval: ‘al is de leugen nog zo snel, Lucas achterhaalt hem wel!’ Maar misschien is die kwestie niet eens zo belangrijk, of de boodschap van de engel nu via Maria of Jozef is gegaan. De kern van dit verhaal is: waar je toekomst dreigt vast te lopen, is er altijd weer een uitweg. Jozef is een rechtschapen man, en een engel vraagt hem om Maria, die een kind verwacht, te trouwen. En het kind is niet eens van hem! Jozef staat voor een probleem dat hij zelf niet kan oplossen. De engel antwoordt: ‘Wees maar niet bang, Jozef, God zelf zal je bijstaan!’

 

‘Weest niet bang’. Een boodschap tegen alle angst en verdrukking in. Er bestaat wat een angst in de wereld! Ouderen en jongeren, werkgevers en werknemers, zelfs hele volkeren staan in angst tegenover elkaar. Mensen zijn bang voor alles en nog wat: voor ziekten, zijn als de dood voor vreemde mensen. Meestal proberen we die angst te verbergen. Maar de angst zoekt zich toch een uitweg. Sommigen raken er overspannen van. Angst hoort bij het menselijk leven. Maar de mens die niet elke dag een stukje angst overwint, heeft niet veel van het leven begrepen.

 

Hoe kunnen wij onze angst overwinnen? Ne Timeas - vreest niet! Sint Jozef durfde de dingen die hem angstig maakte onder woorden te brengen. Hij sloot zijn ogen niet voor de werkelijkheid. Hij raakte niet in paniek! In de stilte van zijn bestaan durfde hij een beslissing te nemen. Elke angst kan overwonnen worden door de liefde. Jezus overwon de angst voor het kruis in de Liefde. De liefde maakt mensen moedig. Als een kindje in gevaar is, kent de moeder geen angst meer. Ze zal alles ondernemen om haar kind te redden. Het meeste kwaad geschiedt niet uit haat, maar uit angst. Het is de hebzucht en de eerzucht en de heerszucht die mensen angstig maken. Maak je hart vrij voor de liefde en de meeste angst in het leven zal je overwinnen.

 

Tenslotte zijn er ook situaties, zoals bij Sint Jozef, waarin angst alleen maar overwonnen kan worden door geloof. Als wij geloven dat God-met-ons-is, dat God in elke gebeurtenis van ons leven aanwezig is. God bewaart ons niet voor verdriet en tegenslagen. Maar Hij geeft wel de garantie dat zijn Zoon ons nabij zal zijn in ogenblikken waarin je jezelf dreigt te verliezen. Zoals een oud spreekwoord zegt: ‘God heeft ons geen kalme reis beloofd, maar wel een behouden thuiskomst’.

 

Ambro Bakker s.m.a.

Deken van Amsterdam