foto0048_edited.jpg

Zondag 1 januari 2017 - Nieuwjaar - HEILIGE MARIA, MOEDER VAN GOD

Lezingen: Numeri 6:22-27 en Lucas 2:16-21
 
Met wild geraas, flink wat champagne en vuurwerk en met traditionele kerstbomenbrandjes, hebben wij de afgelopen nacht afscheid genomen van 2016. Vandaag hebben we al weer de eerste dag van het nieuwe jaar. Op 1 januari vierden de Romeinen het carnavaleske feest van hun God Janus met zijn twee gezichten: het gezicht van een jongeling en het gezicht van een grijsaard. De een kijkt vooruit, de ander terug. Het beeld van Janus versierde de deur van vele Romeinen.
 
Oud- en Nieuwjaar, dagen van terugkijken en vooruitzien. Het afgelopen jaar is de tijd weer snel gegaan. Als je jong bent duurt ’n jaar minstens een eeuwigheid. Het lijkt wel alsof de klok sneller tikt naarmate je ouder wordt. Eigenlijk is ‘tijd’ een wonderlijk gegeven als je erover nadenkt. Je hebt er nooit genoeg van en soms lijkt-ie ook weer te kruipen. Intrigerend! Vaste rituelen helpen ons om te gaan met het ongrijpbare, maar dwingende verschijnsel tijd. De afwisseling van dag en nacht, van zomer en winter geven wel houvast, maar je hebt er bij lange na niet genoeg aan. Klokken en kalenders, jubilea en rustdagen, pocketplanners en dienstroosters komen eraan te pas om de tijd in de greep te krijgen.
 
Iedere minuut komt maar één keer langs en wie hem niet gebruikt is hem kwijt, als een geldstuk dat op straat in een putje rolt, voor altijd verloren. Alleen mensen hebben tijdsbesef. Er zijn bloemen die hun blaadjes sluiten als het avond wordt en dieren die de hele herfst in de weer zijn om een wintervoorraadje voedsel aan te leggen. Maar weten kunnen zij het niet. Alleen een mens weet dat hij ooit een baby is geweest en daarvóór niet bestond; alleen de mens maakt een afspraak voor volgende week en herinnert zich de verjaardag van zijn moeder. Alleen de mens beseft dat hij, even zeker als hij zo en zoveel jaar geleden geboren is, eens dood zal gaan. We weten niet wanneer. Dat maakt het leven niet eenvoudiger.
 
Het blijft een gekke wereld waarin we leven. Rond de aarde hangt een diepe duisternis en toch ontsteken mensen overal hun vuurwerk. Terwijl aan de andere kant van de wereld de mensen elkaar afslachten, stopt hier een vrouw in Nederland een kippetje in de oven. In het ene gezin staat men te dansen van vreugde omdat er een kind zal worden geboren, in een ander gezin verdwijnt, ook in het jaar 2017, een mens voorgoed achter de horizon. 'n Lach en een traan zullen ook in het nieuwe jaar weer dicht bij elkaar liggen. De engelen die boven de wereld hangen, kijken verbaasd toe dat dat allemaal op één aardbol mogelijk is!
 
Nieuwjaar is als een stoplicht, een momentopname: allemaal even niet bewegen! We gaan nog wat onwennig het nieuwe jaar in. Mensen, dieren, huizen en bomen: ze zijn allemaal weer wat ouder geworden. Ook 2017 zal een jaar worden van druk menselijk verkeer. Met vele verkeersborden en vele overtredingen. Ze zullen er weer volop zijn: de gevaarlijke kruisingen, de lastige tegenliggers, de uithollingen overdwars, de wegversmallingen en de gevaarlijke oversteekplaatsen. Hoe veilig zal het menselijk verkeer in 2017 zijn? Het nieuwe jaar dwingt ons opnieuw om naar elkaar toe te gaan. Nieuwjaar vraagt om een wens, een hand, een samenwerking waarvan je op aan kunt. Ook in 2017 zullen we weer op moeten zien te komen voor elkaars onvermogen. Het nieuwe jaar is sinds vannacht een feit.
 
Maar dat hoeft geen nachtmerrie te zijn. Integendeel, zou ik zeggen. Er zijn - temidden van oorlogsdreiging, honger en geweld - veel hoopvolle tekenen aan te wijzen. Tal van mensen zijn al op zoek naar een nieuwe stijl van leven. Er zijn talloze mensen die ijveren voor vrede, gerechtigheid en een schoon milieu. De aandacht voor ons milieu is groeiende. De glasbakken puilen deze dagen uit van de flessen. Misschien dat we met elkaar wat meer aan de drank zijn geraakt. Maar je kunt het ook positief uitleggen: misschien zijn we wat bewuster gaan leven en gooien we al het glas niet zomaar weg. Het gaat tenslotte om de leefbaarheid van onze oude goede aarde. Een andere hebben we niet! 
 
Wat ik u toewens voor het nieuwe jaar? Dat het goed met u mag gaan! We zijn geen engelen, geen goden, maar mensen met boeiende, ongekende kansen. Vervolgens mag ik u zeggen: ook in 2017 staat u nooit alleen. We zijn de eersten niet! Achter ons staat een grote rij van mensen die zoeken en hebben gevonden. Mensen die geloofden in trouw, in menselijke liefde, in de nieuwheid van het bestaan. Toen we klein waren hebben onze ouders ons op de arm genomen, ons een plaats gegeven in die boeiende geschiedenis van mensen die met vallen en opstaan op zoek zijn naar vrede, gerechtigheid en een schoon milieu. Ook in 2017 zal geen gat te groot zijn, geen ziekte te zwaar, geen frustratie te groot. Als we het maar aandurven om te blijven opkomen voor elkaars onvermogen. Als we maar iemand vinden die zijn arm om onze schouder legt en die wij zelf kunnen en mogen omarmen.
 
Vandaag mag ik u kostbare woorden meegeven. Woorden vol geloof, die voortgekomen zijn uit het hart van Maria, die al die woorden in haar hart bewaarde. Letterlijk droeg zij onder haar hart het Vleesgeworden woord. Maria en Jozef hebben hun Kind de naam Jesjoea gegeven, Jezus. En die naam drukt uit wat er uit dit Kind zal groeien: een Redder van mensen. Want dat betekent zijn naam: ‘Hij die redt’.
 
Kostbare woorden ook in de eerste lezing van vanmorgen. Het zijn woorden die we nodig hebben in het nieuwe jaar dat voor ons ligt. ’Moge de Heer ons zegenen en behoeden! Moge de Heer de glans van zijn gelaat over ons spreiden. Moge de Heer zijn gelaat naar ons keren en ons vrede schenken!’ Gods zegen wens ik u toe over het nieuwe jaar 2017 dat voor ons ligt. Ik wens u van harte een gezegend en zalig nieuwjaar toe.
 
Ambro Bakker s.m.a.
Deken van Amsterdam